Als de onderhoudsbijdrage wordt betaald aan een ex-echtgenoot of aan een ex-geregistreerd partner, noemen we dat partneralimentatie. Officieel heet dat een bijdrage in de kosten van het levensonderhoud.
Men is behoeftig indien men zelf niet in het eigen levensonderhoud kan voorzien, dat wil zeggen indien men zelf daartoe de nodige middelen mist en die ook in redelijkheid niet kan verwerven.
Om de behoefte cijfermatig te begroten, is er en aantal jaren geleden door het gerechthof te Den Bosch een heel eenvoudige norm ontwikkeld, die heel simple toe te passen is, en die ook wel wordt genoemd: de “Hof-norm”.
De Hof-norm houdt simpel gezegd in dat
Als de onderhoudsplichtige het niet met die uitkomst eens is, dan kan men van degene die partneralimentatie wil ontvangen, vragen de behoefte te onderbouwen, per post (huur, auto, kapper, uitgaan enzovoorts). Zo het inkomen kan verschillen, zo kan ook de welstand waarin men leeft kan verschillen. En dan wordt niet alleen hetgeen men gewoon is uit te geven als welstand beschouwd, maar ook hetgeen men spaart en reserveert: dat is ook een onderdeel van welstand.
Van het recht op partneralimentatie kan men afstand doen. Dat moet schriftelijk vastgelegd worden, in een convenant.
Op grond van de wet duurt de verplichting tot het betalen van partneralimentatie maximaal 12 jaar, in 2 gevallen:
Als er geen kinderen zijn geboren EN het huwelijk heeft korter geduurd dan 5 jaar, dan is de partneralimentatieduur net zo lang, als dat het huwelijk heeft geduurd.
Voorbeeld: er zijn geen kinderen geboren van de echtelieden, het huwelijk heeft 2,5 jaar geduurd: dan is de periode waarin er partneralimentatie kan worden gevraagd, maximaal 2,5 jaar.
In alle gevallen mag men ook afspreken om langer dan de door de wet verplicht gestelde periode partneralimentatie te betalen. Extra betalen, dat mag altijd. Dit komt in de praktijk niet veel voor.
Men kan ook afspreken om deze maximale wettelijke periode in te korten. Ook kan de rechtbank in een procedure de maximale duur inkorten, als een partij daarom verzoekt. De rechtbank moet het dan wel met de argumenten eens zijn, van de verzoekende partij. Anders geldt de wet, en de wet zegt dat er gedurende 12 jaar aanspraak kan worden gemaakt op partneralimentatie. Dus: de duur is 12 jaar, tenzij men samen andere afspraken maakt, of de rechter een andere (kortere) periode vaststelt.
Verval van het recht op partneralimentatie
Als men na een scheiding gaat samenwonen met een andere partner, als ware men gehuwd, dan vervalt het recht op partneralimentatie, als aan de wettelijke voorwaarden is voldaan. In de rechtspraak (ofwel: “de jurisprudentie”) is dit verder uitgewerkt. In feite zijn er 3 voorwaarden:
Onherroepelijk
Verval van partneralimentatie is definitief en onherroepelijk. Als de samenwoning met die nieuwe partner eindigt, dan herleeft het recht op partneralimentatie niet. Daarom zijn de rechters erg streng, bij het oordelen over verzoeken om partneralimentatie helemaal te doen eindigen. Bovendien ligt de bewijslast in principe bij degene die partneralimentatie moet betalen.
Over partneralimentatie die men ontvangt, moet men belasting betalen. Over partneralimentatie die men betaalt, krijgt men geld terug. Netto is partneralimentatie dus een ander bedrag.
Betaal per bankoverschrijving. Maak in de omschrijving van deze bankoverschrijving duidelijk dat het gaat om partneralimentatie. Vermeld daarbij tevens de maand waarop de betaling betrekking heeft. Dus bijvoorbeeld: “partneralimentatie juli”.
Er worden minstens 3 berekeningen gemaakt voor de vaststelling van partneralimentatie. Er wordt berekend wat degene kan missen, die het moet betalen. Ofwel: wat diens draagkracht is. Ook wordt berekend wat degene nodig heeft, die partneralimentatie gaat krijgen. Ofwel: wat diens behoefte is.
Dan wordt er berekend, of de één niet meer heeft dan de ander, als er alimentatie wordt betaald. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat degene die partneralimentatie krijgt, per saldo beter af is dan degene die partneralimentatie betaalt. Dat zou in strijd zijn met de wettelijke maatstaven. Deze derde berekening noemt men ook wel een “jus-berekening”.
Soms worden er extra berekeningen gemaakt, bijvoorbeeld om te berekenen hoe hoog iemands behoefte is aan partneralimentatie. Dat kan op verschillende manieren. Ten eerste met lijstjes van uitgaven en kosten. Klik hier voor een voorbeeld van een dergelijk lijstje. Bedenk dat reserveren (voor bijvoorbeeld een nieuwe wasmachine of autoreparatie) en sparen ook deel uitmaken van iemands behoefte. Als men gewoon is twee maal per jaar op vakantie te gaan, maakt ook dat deel uit van iemands behoefte.
Ten tweede kan men het voormalige (netto besteedbare) inkomen berekenen, om daarvan als uitgangspunt 60% te nemen als behoefte. Dat wat de alimentatie-gerechtigde zelf aan inkomen verdient gaat daar nog vanaf, net zoals de behoefte van de minderjarige kinderen. Wat er dan overblijft, wordt vaak beschouwd als behoefte. In deze behoefte dient de andere echtgenoot na echtscheiding te voorzien, voor zover deze dat betalen kan (draagkracht heeft).