Een achternaam is erg belangrijk, omdat het aanduidt tot welk familieverband iemand hoort.

Soms bestaat er aanleiding om de achternaam te willen veranderen. Dat is in bepaalde gevallen mogelijk.

Wetgeving

Deze vindt men in het Burgerlijk Wetboek en in het Besluit geslachtsnaamswijziging.

Wettelijke voorwaarden om een verzoek tot achternaamswijziging in te kunnen dienen:

• men heeft de Nederlandse nationaliteit
• de gekozen, “nieuwe” achternaam moet de achternaam zijn van een ouder, of van een verzorger
• in het geval van een verzorger, moet diegene gedurende een bepaalde minimum-periode voor het kind hebben gezorgd, direct voorafgaand aan het verzoek.

Een achternaam kan maar 1 keer worden gewijzigd, en ook maar 1 keer worden “terug gewijzigd”.

Als er twee ouders het ouderlijk gezag hebben over een kind, moet een verzoek tot achternaamswijziging worden ingediend door beide ouders.

Waar

Men dient een verzoek tot achternaamswijziging in bij het Ministerie van Justitie, Dienst Justis, te Den Haag. Daaraan zijn kosten verbonden, die in sommige gevallen kunnen worden verminderd, als men een “bijstandsuitkering” heeft. In het geval men overigens een gezagsprocedure aanhangig maakt, kan het soms in die procedure aan de rechtbank worden gevraagd, om de achternaam te wijzigen. In dat geval kan men het dus aan de rechtbank vragen.

Als het verzoek door de Minister van Justitie wordt toegewezen, dan krijgt u bericht van de minister. Daarin staat dat de minister het voornemen heeft om aan de Koning een voordracht te doen voor het Koninklijk Besluit dat de naamswijziging tot een feit maakt. Als een belanghebbende (bijvoorbeeld een andere ouder) het niet eens is met dit voornemen, kan deze bezwaar maken tegen het voornemen. Bezwaar maakt men door de indiening van een bezwaarschrift. Vervolgens wordt er een hoorzitting gehouden, waarin alle belanghebbenden hun standpunt kenbaar kunnen maken. Wordt dit bezwaar afgewezen, dan kan hij/zij bij de rechtbank, sector bestuursrecht, in beroep gaan tegen de beslissing op het bezwaar. Als het beroep slaagt, moet de minister een nieuwe beslissing nemen, conform de uitspraak van de rechtbank. Als het beroep door de rechtbank wordt afgewezen, kan men daarvan nog in beroep gaan bij de Raad van State, afdeling bestuursrechtspraak.

Als er eenmaal een Koninklijk Besluit is genomen, ontvangt men daarvan schriftelijk bericht in de vorm van een uittreksel. De afdeling burgerlijke stand ontvangt ook bericht omtrent van een wijziging van de achternaam. 

Het kiezen van een achternaam

Een achternaam wordt gekozen als een kind de achternaam krijgt van één van de ouders op het moment dat een familieband ontstaat.

Daarvan is sprake bij:

• een geboorte
• een erkenning
• een adoptie

De gekozen achternaam wordt bij de burgerlijke stand (bij de gemeente) geregistreerd.