Een beschikking is:
een besluit dat niet van algemene strekking is, met inbegrip van de afwijzing van de aanvraag daarvan (artikel 1:3 lid 2 Awb).
Een beschikking is gericht op rechtsgevolg voor enkel diegenen aan wie de beschikking is geadresseerd.
Aan de beschikking gaat vaak een aanvraag vooraf: een verzoek van een belanghebbende, een besluit te nemen. Deze aanvraag moet schriftelijk ingediend worden (artikel 4:1 Awb).
Er zijn verschillende soorten beschikkingen
Een beschikking is begunstigend als deze rechten of aanspraken geeft, of lasten verlicht of voorkomt. Voorbeeld: het verlenen van een vergunning.
Een beschikking is belastend als er een last wordt opgelegd, of een verlangde begunstiging niet wordt gegeven. Voorbeeld: toepassen van bestuursdwang.
Bij een vrije beschikking heeft een bestuursorgaan de ruimte om beleid te ontwikkelen. Dat noemt men ook wel “discretionaire bevoegdheid”.
Er is sprake van een gebonden beschikking als er geen beleidsvrijheid is om de ene of een andere beslissing te nemen: als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, dan moet een van te voren vast staande beslissing worden genomen.
Als het gaat om een niet permanente situatie, maar tijdelijk. Voorbeeld: een vergunning voor een bepaalde activiteit.
De duurzame beschikking gaat over een min of meer permanente situatie. Voorbeeld: een milieuvergunning.