De ambtenaar heeft een bijzondere positie.
De ambtenaar heeft bijvoorbeeld toegang tot bepaalde, zeer vertrouwelijke en privacygevoelige gegevens. De ambtenaar moet dan ook te allen tijde integer zijn. Indien de ambtenaar niet integer handelt, dan is sprake van een plichtsverzuim. De ambtenaar kan sancties, maar ook een strafrechtelijke vervolging riskeren, als deze zich niet aan de verplichtingen houdt.
Ook kan sprake zijn van een strafontslag ofwel disciplinair ontslag. Daarbij moet wel sprake zijn van ernstige verwijten, die u aan te rekenen zijn. Ook moet een strafontslag een gepaste straf zijn. In sommige gevallen is het een te zware straf, met enorme gevolgen. Men krijgt dan bijvoorbeeld geen WW-uitkering, omdat men verwijtbaar werkloos is. Ook zal de bovenwettelijke uitkering niet aan u worden betaald, als uw handelen u te verwijten is.
Als ambtenaar kan men enkel een disciplinaire straf worden opgelegd, wanneer er sprake is van plichtsverzuim.
Dat houdt in dat een ambtenaar zich niet heeft gedragen zoals het een goed ambtenaar betaamt, en dat deze in gelijke omstandigheden dat niet had behoren te doen, of het niet had behoren na te laten.